De berichtgeving op dit medium over het kampioenschap 2022-2023 was nalatig. Er was een eindstand waarin Peter bovenaan stond, maar er waren geen felicitaties te vinden. Het ontbreken van enige toelichting kwam niet doordat het een saaie, gelopen koers was: het was juist een van de spannendste laatste rondes! Niels stond bij het ingaan 14 punten voor op Peter en bij een verschil <= 12 heeft de runner-up recht op een match. Peter trof Simon die op +2 stond en Niels nam het op tegen John met +4. Met eenzelfde resultaat zou Niels zeer waarschijnlijk buiten matchafstand blijven. Niels ging echter ten onder en Peter won. Je (en ik) had erbij geweest moeten zijn. Waarmee Peter waratje zelfs boven Niels eindigde. Met negen punten: het vermoeden dat het ontbreken van een kop met kampioen en uitroeptekens kwam door een nog allesbeslissende match was juist.

De uitvinder van de beslissingsmatch was Anton. In het seizoen 76-77 eindigde hij 4 punten boven Jaap Verhoef. In het novembernummer van het Paul Keres Bulletin doet Jaap er verslag van. Anton zat ondertussen in Ibiza. “Toen Anton voorstelde om een tweekamp om het kampioenschap te spelen greep ik dit aan als een mogelijkheid om dit obstakel [Red: onterecht van Anton verliezen] eens te nemen. Ik hoopte daarbij op interessante partijen, tenslotte schaakt Ros-in-goede-doen stilistisch zeer sterk en tactisch aanvaardbaar”. Bovenstaande is in het Jubileumboek op p. 95 terug te vinden. Anton was een liefhebber van spelletjes. Hij was het jaar ervoor kampioen van de Balearen, Utrecht en Parijs geweest en had nog nooit van Jaap verloren. Wat kon hem gebeuren?

Anton kwam met 2-1 voor te staan. In het Jubileumboek van 25 jaar club onder de naam Paul Keres staat de 4e matchpartij op p 15. Commentaar van Jaap: “De 14e en 15e zet [Red: van Anton] waren abominabel, waren echter door Anton met zoveel vertoon van vertrouwen op het bord gebracht dat ik vreesde dat hij een verstandhouding met de stelling had die mij geheel ontging. Ik besteedde een vruchteloos uur aan mijn zestiende zet die net zo goed a tempo uitgevoerd had kunnen worden. Het gevolg was echter dat Antons toch al geringe concentratie inmiddels helemaal was opgegaan in bier en gekeuvel.”

Mooi geschreven. Het was een strijd tussen twee tegenpolen. Jaap was een diepzeedenker die alles wilde uitrekenen. Hij kon zich verliezen in dagenlange analyses zoals de Ben-Oni met f4. Het bekende verhaal over een vriendin die de schaakstukken vastgelijmd had was bij hem echt gebeurd (niet mijn paarden! Spaar mijn paarden!). En daar tegenover het spelletjesdier Anton die juist niet tegen het bord speelde, maar het liefst zijn openingen en stijl aan de tegenstander aanpaste. Anton was na de nederlaag niet meer geïnteresseerd en verloor ook de volgende twee partijen.

“Anton is, mede door zijn verblijf in Ibiza en latere ontrouw aan de club, er nooit in geslaagd dit kraaltje aan zijn overbekende ketting van OKU, Balearen en Parijs te rijgen. Het was een uit het schakershout ingegeven initiatief dat met de marge van eerst 6 later 12 punten in de reglementen belandde. In 1981 werd zij voor het eerst toegepast.” Aldus het laatste Jubileumboek. Ook wel aardig beschreven, al zeg ik het zelf.

Een kampioenschap dat Anton wel haalde, nu we toch aan het afdwalen raken, was dat van ‘Winnaar Denk-triathlon 1988 Schijndel’. Dit is het onderschrift gegraveerd in het sokkeltje van de beker die ik onder mijn hoede heb genomen bij het leegruimen van Antons huis. Een Nederlands kampioenschap waar Anton zeer trots op was. Bij de uitvaart zat tussen de fotocarrousel een plaatje met Anton in het midden, geflankeerd door Ron Heusdens en Jannes van der Wal. Bridgen, schaken en dammen. Het bridgen was toen nog een individueel toernooi, daarna mocht je een vaste partner meenemen. Heusdens strikte WK Berry Westra en won de volgende jaren. Voor een keer geef ik Anton gelijk met zijn klaagzang over een reglement.

Verder heb ik me ontfermd over een exemplaar van de Geschiedenis van de Westerse Filosofie van Russell omdat ik hem daar rondom ’90 vaak over heb aangehoord. Anton was een groot voorvechter van de Engelse filosofen. Een verhit debat na een KNSB-wedstrijd in een druk en volks Amsterdams eetcafé tussen Wim vdF en Anton zal iedereen die erbij was niet vergeten zijn. Duitsland tegen Engeland. Een gelijk spel, maar in decibellen legden de Mokummers het af. Het exemplaar had ik vol van Antons marginalia en onderstrepingen verwacht. Bij het nu openslaan blijkt het echter een onbeschreven exemplaar uit 2011 te zijn. Met als boekenlegger een briefje van 50. Die zullen we dan maar in stijl verbrassen met het groepje ‘vrienden van Anton’.

Anton had op de aandenkens voorgesorteerd door een selectie te maken van de filosofie-, schaak- en wetenschappelijke boeken, de boeken ‘waar alles in staat’. Fictie las hij weinig, alleen Couperus haalde de plank. Diens Haagse oeuvre en in het bijzonder ‘Van oude mensen, de dingen die voorbijgaan’ kon hij wel waarderen. Geen idee waarom. Maar het is een toepasselijke titel.

Nog even terugkomend op de match 2023. Vier partijen en bij 2-2 is Peter kampioen. Het speelschema is geüpdated.