De laatste inhaalronde van het seizoen ging niet meer om de knikkers. Het eerste team van Paul Keres was na de vorige ronde al zeker van het kampioenschap en daarmee ook van promotie naar de meesterklasse. De intentie was uiteraard wel om het seizoen goed af te sluiten.
Tegenstander De Waagtoren is een goede middenmoter in klasse 1A. Hun bovenste borden worden gevuld door de vaste kern terwijl op de onderste borden veel met jeugdspelers wordt gerouleerd. Op papier waren we veruit favoriet maar de Waagtoren is wel sterker dan hun gemiddelde rating aangeeft.
De reis naar Alkmaar bleek vooraf al meteen een logistieke uitdaging. De NS had besloten om werkzaamheden uit te voeren op het traject tussen Amsterdam en Utrecht waardoor een dag van tevoren gezocht moest worden alternatieven. Xander en Menno bleken gelukkig bereid te zijn om met hun auto naar Alkmaar te rijden en zo ontstonden twee onafhankelijk opererende logistieke eenheden. Helaas had uw verslaggever dat niet als zodanig in de smiezen en zo arriveerden er zes personen bij huize Wemmers in plaats van vijf. Lang verhaal kort: met veertig minuten vertraging was ook de auto van team Menno compleet en kon de reis beginnen.
De rit naar Alkmaar was lang genoeg om een aantal grote thema’s te bespreken. Zo gaf Menno een kleine masterclass over de classificatie der schakers. Volgens de grondgedachte bestaan er drie typen schakers, namelijk:
- De wetenschappelijke schaker
- De intuïtieve schaker
- De psychologische schaker
Het idee is dat de wetenschappelijke schaker vooral met zijn hoofd speelt en op zoek is naar een logische waarheid in de stelling. Dit type schaker ziet de klok dan ook vaak als een beperking. De intuïtieve schaker speelt meer met zijn buik en voelt van nature goed aan waar de stukken heen moeten. Tot slot is de psychologische schaker vooral resultaatgericht ingesteld. Dit type speler ziet de klok vaak als een middel waarmee het doel bereikt kan worden.
De reis naar Alkmaar werd zodoende nuttig besteed. Bij aankomst op de plaats van bestemming had team Menno de PK1 spelers dan ook zorgvuldig geclassificeerd.
Duidelijk is bijvoorbeeld dat Hugo (bord 1) een intuïtieve schaker is. Onze grootmeester moest daar zelf om lachen maar dat maakt het oordeel natuurlijk niet minder juist. Dit keer pakte Hugo het echter heel concreet aan.
Hugo Ten Hertog – Yong Hoon de Rover
Hier rekende Hugo de volgende fraaie offervariant uit: 1… h6 2. e4 Tfd8 3. Lc2 Lc4 4. e5 Lxf1 5. exf6 De1 6. Lxh6 Dxa1 7. Lh7+ Kxh7 8. Lxg7+ Kg6 9. Qg4+ Kh7 Qh5+ Kg8 11. Qh8#. Zoals Hugo aangaf, is de variant speelbaar voor zwart als hij De2! speelt (i.p.v. De1).
De zwartspeler had echter zijn dag niet, speelde 1… Tfd8? en gooide de handdoek in de ring na 2. Lxh7+ Kf8 3. Lc2 Ld5 4. e4 (4.. Lxe4 5.Lg5!) 1-0.
Xander (bord 2) speelde een onoverzichtelijke Caro-Kann waarbij hij wel steeds de touwtjes in handen leek te hebben. Nadat de rook was opgetrokken stond hij twee pionnen voor, wat uiteraard voldoende was voor de winst. Bij de partijbespreking na afloop lichtte de oude meester zet voor zet toe met welk lichaamsdeel (hoofd, buik, hart) werd gespeeld. Op de heenreis was echter al vastgesteld dat Xander vooral een psychologische schaker is.
David (bord 3) is van origine een wetenschappelijke schaker maar is de afgelopen jaren meer op intuïtie gaan spelen. In het onderstaande diagram zien we David vooral wetenschappelijk opereren.
David van Kerkhof – Frank van Tellingen.
De kritieke stelling. Het zwarte plan is Dh3, Ph4 en Dg2 mat. Wit kan dat voorkomen met Kg2! Na Ph4+ Kg2, Pf5 is remise door herhaling van zetten dan een waarschijnlijke uitkomst.
David koos echter voor een variant uit die in de vooruitberekening winnend leek maar zag naar eigen zeggen zijn hypothese gefalsificeerd worden.
28. d5? Dh3 29. dxe6 Ph4 30. exf7+ Kg7 De hypothese ging hier verder met 31. f8=D+ Txf8 32. Td7+ maar doordat het paard niet meer op f5 staat is nu simpel Dxd7 mogelijk. In de partij probeerde David nog 31. Dd4+ maar na Kh6 5. Te6+ Dxe6 won zwart uiteindelijk met zijn stuk meer.
De middelste borden van ons team (Peter, Demre en Joris) zijn als schaker wat lastiger te classificeren. Zij zaten alle drie bij Xander in de auto en konden dus ook geen input leveren aan de discussie. Dan kunnen we uiteraard lukraak gaan gokken, maar we kunnen ook nader onderzoek verrichten en er op een later moment op terugkomen. Voor nu zullen we optie B kiezen.
De tegenstander van Peter (bord 4) offerde in de opening een pion en kreeg daar enige compensatie voor in de vorm van het loperpaar. Verder stond Peters koning door het ontbreken van een h-pion niet helemaal veilig. De witspeler elimineerde vervolgens ook de g-pion middels de opstoot h4-h5-h6. Maar echt gevaarlijk werd het niet, mede omdat Peter zijn dame op tijd terug speelde naar g7. Ondertussen had hij ook zijn torens via de open c-lijn geactiveerd en daarmee nam hij het initiatief over. Een kwaliteitsoffer van zijn tegenstander mocht niet meer baten.
Demre (bord 5) had snel na de opening al een goede stelling. Door een paard op c5 en een loper op f3 werd de vijandelijke pion op b7 veroverd. Kort daarop vond een grootscheepse ruil plaats waarna een eindspel T+L vs T + L ontstond. Omdat Demre door zijn actieve toren nog een tweede pion dreigde te winnen, probeerde de tegenstander in zijn laatste poging naar een moeilijk verdedigbaar toreneindspel te vluchten (wit Tb7, pi b2, f2,g2,h3; zwart Tc2 pi f7, g6,h7). Er zat echter een eenvoudig lek in de variant, waardoor Demre de loper van zijn tegenstander kon insluiten (1-0).
Joris (bord 6) kwam in een stelling terecht dat qua speltype vergelijkbaar is met de ruilvariant van het Konings-Indisch. Waarschijnlijk was er na de opening niet veel aan de hand, maar het was voor Joris lastig om echte kansen te creëren. In een poging om ijzer met handen te breken nam onze man wat risico en belande vervolgens in een eindspel met een kwaliteit minder. De compensatie bleek helaas tegen te vallen en zijn tegenstander, Daan Geerke, speelde het verder goed uit.
Terug naar de classificaties. Menno (bord 7) is zonder meer een wetenschappelijke schaker. Hij kwam met groot voordeel uit de opening maar miste wat tactiek van zijn tegenstander waardoor de stelling weer in balans kwam. Na de 24e zet van zwart stond het zo:
Menno Okkes – Chaim Bookelman
Hier wist Menno zijn kansen op voordeel in leven te houden door de fijne zet 25. f3! De zwarte loper heeft nu geen targets meer en tegelijkertijd wordt de route van de witte koning naar b6 geopend. Objectief gezien zal de stelling nog steeds in evenwicht zijn, maar het speelt duidelijk makkelijker voor wit. In de partij hield zwart de toren op de e-lijn en wist Menno via a4 bxa4, bxa4 en a5 de pion op a6 te fixeren. Daarmee werd de pion onverdedigbaar en na torenruil bleef een gewonnen lopereindspel over (1-0).
Voor de psychologische benadering van het schaakspel stappen we door naar bord 8 en 9. Voor Evert en Niels is de klok altijd een onderdeel van hun strijdplan. Bij Evert krijg ik zelfs de indruk dat de eerste 25 zetten een verplicht nummer zijn met als enige doel om daarna in tijdnood aan de Mega Madness te kunnen beginnen. Deze wedstrijd kwam het er niet van want zowel Evert (bord 8) als Niels (bord 9) leverden een degelijke positionele partij af. Beiden wonnen vlak na de opening een pion (b2 resp. b7), bouwden hun voordeel uit en wonnen daarna met een tactisch motief.
Zelf ben ik een net als Menno een wetenschappelijke schaker en met regelmaat vind ik de waarheid in de stelling veel interessanter dan de vraag wie het potje op bord 10 wint op een zaterdagmiddag in een buitenwijk van Alkmaar. Maar goed, het blijft een (team)wedstrijd dus soms moet je de knop omzetten en gewoon wat zetten doen.
Mijn tegenstander speelde een Italiaanse partij waarbij ik de penning Lg5 kon beantwoorden met h6 Lh4 Kh7 gevolgd door Tg8 en g5. Dit had een winnende aanval moeten opleveren maar helaas deed ik ‘gewoon wat zetten’ en toen wist mijn tegenstander zich lange tijd goed te verdedigen. Rond de tijdcontrole liet hij echter de opmars van de zwarte damevleugel toe en toen kon ik punt e4 beslissend ondermijnen.
Max Hooijmans – Paul Hommerson
Er volgde: 44… d5 45. Kh2 c4 46. dxc4 dxe4 47. Dxe4 (fxe4 verliest ook na bijvoorbeeld Tg4 Dh5 Dg6!) Th3+ 48. gxh3 Dxg1 mat.
Eindstand 2-8 en een mooie afsluiting van het seizoen. Iedereen van de zomer graag op trainingskamp en dan volgend jaar fris beginnen aan de meesterklasse!
| Waagtoren 1 | Paul Keres 1 | ||||
| Rover de, Y.H. (Yong Hoon) | 2355 | – | Hertog ten, H.M. (Hugo) | 2531 | 0 – 1 |
| Ratsma, M.B. (Midas) | 2189 | – | Wemmers, X.A. (Xander) | 2386 | 0 – 1 |
| Tellingen van, F. (Frank) | 2291 | – | Kerkhof van, D. (David) | 2378 | 1 – 0 |
| Agter, F. (Frank) | 2204 | – | Lombaers, P.J. (Peter) | 2348 | 0 – 1 |
| Vlaming, J. (Jos) | 2145 | – | Kerigan, D. (Demre) | 2360 | 0 – 1 |
| Geerke, D. (Daan) | 2059 | – | Kokje, J.J.I. (Joris) | 2297 | 1 – 0 |
| Bookelman, C.B. (Chaim) | 1791 | – | Okkes, M.R. (Menno) | 2319 | 0 – 1 |
| Bakker, T. (Tycho) | 1857 | – | Rademakers, E.L. (Evert) | 2289 | 0 – 1 |
| Vetten de, D. (Daan) | 1617 | – | Ondersteijn, N. (Niels) | 2361 | 0 – 1 |
| Hooijmans, M. (Max) | 1707 | – | Hommerson, P. (Paul) | 2262 | 0 – 1 |
| 2022 | 2353 | 2 – 8 |