Inmiddels hebben we allemaal het overlijden van ons gewaardeerde lid Rijk Schipper wel meegekregen. Het blijft onwerkelijk dat Rijk er niet meer is. Lid sinds 1995, toen hij Oog In Al was ontgroeid. Ook bij ons hoorde hij meteen bij de sterkere schakers, met bijna 200 partijen in de KNSB en hoge klasseringen in de interne. Als hoofdredacteur bouwde hij het PKB uit, op de clubavond was hij vaak aanwezig (zolang het maar geen snelschaken was) en voor externe wedstrijden of een oneven ronde in het OKU kon je altijd een beroep op hem doen.
Dat zijn feitelijke zaken, maar we missen natuurlijk vooral Rijk als mens. In het bonte gezelschap dat schakers samen zijn viel zijn eruditie en brede kennis op. Als classicus, filosoof en theoloog heeft hij menig clublid geprikkeld en gestimuleerd, maar zijn interesse was breder. In sport (voetballen!) en samenleving, maar ook vooral in de ander. Menig schaker is bij hem thuis op de Adriaen van Ostadelaan geweest, en bij de uitvaart bleek hoe hecht bepaalde vriendschappen waren gegroeid.
Schakers herdenk je door hun beste partijen voor het voetlicht te brengen. Hieronder volgen een aantal karakteristieke partijen, want Rijk had een karakteristieke stijl. Bart Karstens omschreef die als “intensief en principieel”, en de partijen die hij aanleverde voldoen daar volledig aan. Bij de uitvaart noemden zijn voetbalvrienden hem “bezeten maar beheerst”, wat voor het schaken ook wel klopt. Zelf dacht ik aan “rechtlijnig”: gerechtvaardigde maar moedige plannen, waar het verschil tussen winst en verlies soms maar één zet is.
De Grünfeld is zo’n opening. Je volgt een helder plan, maar er is geen ruimte voor sjappies! Deze partij uit 1995 laat zien wat intensief en principieel spelen inhoudt. Een partij uit het PKB, waar Rijk enkele jaren later hoofdredacteur van werd, met commentaar van beide spelers:
Ook in de Versnelde Draak is er geen ruimte voor wachtzetten. Bart heeft twee voorbeelden geanalyseerd en opgestuurd:
Rijk heeft bijna 200 partijen in de KNSB gespeeld, verdeeld over PK1, PK2 en PK3. Vaak zat hij als één van de laatsten nog in de zaal, want aan snelle remises deed hij niet en in een lastig eindspel ging hij er nog even goed voor zitten. Zo vond ik de volgende twee lastige eindspelen, bijna een tweeluik, waarin hij methodisch naar de winst toewerkt. Rijk geeft er zelf commentaar op:
Sowieso vond Rijk het leuk om zijn eigen partijen van commentaar te voorzien. Dat zal bij deze partij een feestje zijn geweest. Een prachtige offerparade tegen iemand die daar zelf bekend om staat, maar dit keer mag hij enkel incasseren:
Tot slot nog zo’n partij waarin zwart als een soort boksbal fungeert. Onderaan vind je alle partijen die ik zo snel kon vinden en in de omschrijving pasten. Daar zit veel fraais tussen. Er is ongetwijfeld meer, en aanvullingen zijn van harte welkom! Datzelfde geldt voor foto’s en herinneringen, zodat we nog eens terug kunnen denken aan een mooi mens.
Het droevige bericht van Rijks’ overlijden heeft mij pas met dit bericht bereikt.Er wordt gewag in gemaakt van een algemeen meekrijgen hiervan,ik denk dat hier de sociale media mee gemoeid zijn.Niet iedereen maakt hier gebruik van.
Toen ik in 2000 lid werd, leerde ik al snel Rijk kennen en we hadden een leuke clubkennisschap met elkaar, mede door het gezamenlijk eten na competitiewedstrijden. Mijn kerkelijke achtergrond en hoe ik daartegen aankeek, was voor hem als theoloog en ook voor mij zijn visie een interessant gespreksonderwerp.
Op schaakgebied kon ik tijdens analyses behoorlijk wat hem leren. Zijn rating was zoals velen aanmerkelijk hoger dan de mijne, maar hij kon het ook heel scherp uitleggen. In het bijzonder herinner ik me dat hij liet zien hoe ons eindspel T+P wint van T+L. En nog altijd herinner ik me zijn compliment – een stomverbaasd gezicht gevolgd door een brede grijns – hoe ik Lb5-c6 speelde en daarmee Kf1 toeliet, maar na enkele krachtzetten Txg2 afdwong en de witte K buitenspel hield. De enige keer dat hij t.o.v. mij geen gelijk had, maar toch mijn zet als het beste idee van de hele analyse bestempelde. Dat was natuurlijk niet zo, maar Rijk was ondanks zijn kritische blik heel genereus!
Rijk is zo’n iemand van wie ik het achteraf jammer vind dat ik hem – hoe vaak ook – te weinig gesproken heb, iemand van wie ik hoop hem in een hiernamaals weer tegen te komen. Veel sterkte voor wie hem dierbaar gezind waren!