Het zal een opluchting voor debuterend toernooidirecteur Evert Rademakers geweest zijn toen donderdag de Utrechtse Meesters dan eindelijk van start ging. En hij kan met tevredenheid op de eerste ronde terugkijken: interessante openingen die overgingen in zware middenspelen; veel strijd met alleen beslissingen; een leerzaam eindspel. We nemen de avond door aan de hand van analyses van Hugo en Dirk, en van Peter Lombaers die zijn eigen partij van duiding voorzag. De illustraties hierbij zijn van René Olthof, die speciaal voor ons een aantal mooie plaatjes geschoten heeft. Een aantal portretten bewaren we voor later. Allen dank! Voordat we daartoe overgaan, eerst nog wat zaken over de opzet van het toernooi die nog zijn blijven liggen bij de vorige berichten.

Het format van het toernooi is overgenomen van de Mokumse Meesters van verleden voorjaar, en ook de arbiter van toen, Arno Eliëns, is gecharterd. Waarmee de nodige kennis en ervaring werd binnengehaald. Arno is International Arbiter en de chief arbiter. Hij wordt geassisteerd door de ons welbekende FIDE Arbiter Marc Jongerius, die stage loopt als deputy arbiter en hiermee een stap zet richting International Arbiter. Het sluit aan bij het titelaspect van het toernooi, en is verder natuurlijk een overkill voor de problemen je bij die tien vriendelijke, welwillende schaakliefhebbers mag verwachten…

De FIDE heeft een aantal regels opgesteld waar een besloten toernooi (Round Robin) aan moet voldoen. Binnen de drie maanden moet het verspeeld zijn, bijvoorbeeld. Het fijne weet ik niet, maar sommige criteria als de volgorde van het verspelen van de rondes zijn soepel vastgelegd. En zelfs binnen een ronde is van alles mogelijk: partijen hoeven niet op hetzelfde moment verspeeld te worden. Het maakt het organiseren laagdrempeliger en als schaker hoef je er niet meer een week voor in een toeristische badplaats door te brengen. Bij de Mokumse lijken alle grenzen opgezocht geweest te zijn, met deelnemers die al uitgespeeld waren terwijl anderen nog lang zo ver niet waren. In de Utrechtse versie zullen de rondes zoveel mogelijk gelijktijdig en in volgorde gespeeld worden, en het slotweekeinde in het Koningsdagweekend van vier rondes gaat natuurlijk helemaal het echte toernooigevoel geven.

De Noteboom, zoals we de dependance van het stedelijk gymasium op de Notebomenlaan gedoopt hebben, heeft een hal waar de interne gespeeld wordt en drie lokalen. In het lokaal met de meeste tussenramen naar de hal werden de spelers geplaatst. Ze hadden er de rust en de ruimte, bij de externe speelt PK1 er met 10 borden. Vanwege logistieke redenen, zo moet Mykhailo Dorokhin met de trein terug richting A’dam, begonnen de partijen overigens niet gelijktijdig. Het speeltempo is 1u30 + 30 sec, het gebouw hoeft niet voor enen ontruimd te zijn en ook de partijen die pas om 8 uur gestart waren kunnen dan minimaal 120 zetten afleggen. Het gaf bij het rondlopen merkwaardige tijdverschillen te zien.

Dit is meer dan genoeg inleiding voor een rondeverslag: Let’s play some chess!
De eerste uitslag kwam binnen uit het treffen tussen Tim en Mykhailo. De finish is alleraardigst! Hugo licht toe.

En daarmee was Tim een tijdlang koploper, want op de andere borden was nog volop strijd.
Peter koos voor de Londoner. Het komt weinig voor dat je twee maanden van tevoren weet wie je treft en welke kleur je hebt, maar hier had(den) Reynir (en Eric) vast geen rekening mee gehouden. Zijn nieuwtje zal uit de generieke voorbereiding stammen. Het ging lang gelijk op, waarbij Peter wel wat makkelijker spel had, en wat Reynir de nodige hoofdbrekens kostte. En toen kwam een krachtzet van Peter met weinig tijd meer op de klok. Peter vertelt over zijn overwegingen en legt uit waar Reynir de fout in ging.

De uitslag tussen Xander en Rosa werd als een grote verrassing gezien, maar dat valt op papier nog wel mee. Het deelnemersveld kan je opdelen in een groep met gemiddeld 2372 (de Meesters en Peter) en een groep met gemiddeld 2277 (de Normjagers). De verwachte score van een Meester tegen een Jager is nagenoeg ⅝. Rosa had een verwachting van ⅜. Over de kans op remise heeft dhr. Elo zich nooit uitgelaten. Op super-GM-niveau is deze laag: Carlsen heeft onder zijn ongeslagen snoer van 120 ontmoetingen tientallen partijen zitten tegen spelers met minder dan 100 punten verschil. Op een ‘lager’ niveau komt remise minder voor. Dat ¼ van de ⅜ in overwinningen zitten zal een redelijke schatting zijn en daarmee is een zege niet meer zo bijzonder. Het zou veel verrassender zijn als alle vier de Meesters van de Jagers gewonnen hadden (kans van iig minder dan ⅝ tot de macht 4).

Nu we toch tussen de kansen en breuken zitten. Met de versimpelde aannames was de verwachte score bij aanvang toernooi voor een Jager 4 * ⅜ + 5 * ½ = 4, en voor een Meester of Peter 6 * ⅝ + 3 * ½ = 5¼. Voor een IM-norm is 6½ punt nodig.

Een grote verrassing was de uitslag dus niet te noemen. De manier waarop Rosa won misschien wel, Xander was machteloos tegen een KI-aanval. Dirk bekeek voor ons waar dat aan lag.

Handshake coming

Dat Demre subtiel weet te manoeuvreren en voordeel weet te peuren uit ogenschijnlijk gebalanceerde middenspelen:  het is ons bekend. Hugo begeleidt tekstueel de manoeuvres. Speciale aandacht voor Pa7, een zetje dat bij Tim ook al prominent aanwezig was.

De vijf Keresianen die ook extern voor PK spelen begonnen allen met wit. Toeval? Er waren wat rare handelingen bij de loting en Fred Kaps was een egte Utregter. Het maakte Lars niet uit, hij heeft een zwarte kleurvoorkeur. Bij de interne deze avond won zwart trouwens met 12-1!
De partij van Joris tegen Lars leek lange tijd de enige remise te worden en als alle toreneindspelen remise zijn dan deze toch zeker ook?! Er moesten met een increment van 30 seconden toch nog wel wat lastige vragen beantwoord worden. Dirk laat zien waar het anders kon en besteedt daarnaast de nodige aandacht aan de openingsproblematiek.

En met die partij zat een enerverende eerste ronde erop. Al die enen en nullen passen meer bij een Zwitsers toernooi. Voor een aantal deelnemers zal het wennen zijn, zo vaak krijg je niet de gelegenheid een serieus, besloten toernooi te spelen. Er was nu ook geen tijd om te acclimatiseren met een eerste ronde tegen iemand met een veel lagere rating. Je moest meteen aan de bak.
Het was een veelbelovende start voor de rest van het toernooi. Voor verliezers is er de tijd om hun wonden te likken of voor winnaars om hun zege in het juiste perspectief te zetten, zodat de focus over 1½ week weer is waar die moet zijn. We zien ernaar uit!